وب هکس

با توجه به آنچه بر سينماي ايران در دولت‌هاي نهم و دهم گذشت تجديد نظر در سياست‌هاي سينمايي الزامي به نظر مي رسد. بر اساس آنچه سينماگران در اين روزها عنوان كرده اند اولين گام دولت جديد مي‌تواند بازگشايي خانه سينما باشد. بازگشايي نه آنچنان كه رييس فعلي سازمان سينمايي كشور مي‌پسندد بلكه آنگونه كه اهالي سينما مطلوب مي‌دانند. هر چقدر بازگشايي خانه سينما آسان به نظر مي‌رسد، تقويت زيرساخت‌هاي سينما، حمايت از بخش خصوصي و سامان دادن به وضعيت آشفته توليد و اكران دشوار و زمان بر است. ساده انگاري است اگر تصور كنيم با روي كار آمدن دولت تدبير و اميد مشكلات سينماي ايران يك شبه حل خواهند شد. البته مي‌توان اميدوار بود كه با تدبير و اميد به مرور شاهد بازگشت سينماي ايران به مسير اصلي‌اش باشيم. در گام اول هم بايد ريل‌هايي كه شمقدري و همراهانش جا به جا كرده‌اند را سرجاي خود برگرداند. «باني فيلم» در اين زمينه با جابر قاسمعلي، فريد مصطفوي و حسين شهابي گفت‌وگو كرده است.

 

فريد مصطفوي ـ يكي از فيلمنامه‌نويسان «خون‌ بازي» ـ‌ در اين باره خاطر نشان ساخت: مديران دولتي سينما در اين 4 ساله آنچنان بنيان‌هاي اقتصادي سينما را ويران كردند، آنچنان نهادهاي صنفي را كه در طول 2 دهه به تدريج با تلاش‌ و همت سينماگران شكل گرفته بود زير ضربات اختلاف‌افكني و انشعاب گرفتند كه ايجاد همدلي، اتفاق و رفع سوء تفاهم‌ها بين اهالي سينما و بازسازي و تعمير اين ويرانه نياز به يك آرشيتكت خبره در حد و اندازه مهندس بهشتي معمار سينماي جديد ايران دارد. 

جابر قاسمعلي در گفت‌و‌گو با «باني فيلم» توضيح داد: اگر 4 سال گذشته را مدنظر قرار دهيم، در حوزه فرهنگ (خاصه در سينما) اتفاقات خوبي نيفتاد. مهمترين مشكلي هم كه بروز كرد دوگانگي بين مسؤولان و مديران سينمايي با اهالي سينما بود. معتقدم يكي از بزرگترين اشتباهات دولت دهم بستن خانه سينما بود. در كل اين اتفاقات باعث شد كه تنه اصلي سينما از مديريت سينمايي دور شود و مرز كاملاً مشخصي بين اين دو بوجود بيايد. بنابراين به نظر مي‌آيد آن وظيفه پدري كه از مسؤولان و مديران سينمايي دولت دهم انتظار مي‌رفت، انجام نشد و دعواها كش پيدا كرد. در واقع آن انعطاف لازم، صورت نگرفت و بر آتش اختلافات افزوده شد و نهايتا كار به جايي رسيد كه گفتند مي‌خواهيم خانه سينما را با تعاريف خودمان باز كنيم و طبيعي بود كه مديريت خانه سينما چنين واكنشي را نمي‌توانست بپذيرد.

وي در پاسخ به اينكه آيا دولت جديد مي‌تواند تغييراتي را در جهت بهبود وضعيت موجود اعمال كند، گفت: واقعيت امر اين است كه طي اين 4 سال اخير اتفاقات زيادي به خصوص در حوزه اقتصادي، معيشتي و فرهنگي مردم افتاد و تمام اينها در برنامه‌ها و جلسات مناظره‌اي كه كانديداهاي رياست جمهوري داشتند به نقد كشيده شد. بنابراين وقتي قرار است اقدامات خيلي جدي در تمام حوزه‌هاي سياسي، فرهنگي، اقتصادي و غيره رخ دهد، سينما هم نبايد از اين قاعده مستثني باشد. به عبارت ديگر ما خوشبين هستيم كه دولت يازدهم و شخص آقاي روحاني به عنوان رئيس جمهور منتخب بتواند اين مشكلات را حل كند. اگر اين اتفاق بيفتد كه طبيعتاً مورد انتظار همه اهالي سينماست، انشاا... روزهاي خوبي را پيش رو خواهيم داشت.

فيلمنامه‌نويس «تلفن همراه رئيس جمهور» راهكارش را براي دولت جديد اينگونه بيان داشت: به نظرم در گام اول بايد خانه سينما بازگشايي شود و صنوف حدود خودشان را از دولت جدا كنند. در اينصورت ما صنوفي غيردولتي و صنفي خواهيم داشت. بنابراين اين اولين انتظاري است كه از مسؤولان جديد سينمايي دولت يازدهم انتظار داريم. همچنين توقع داريم حد و حدود نظارت بر روي فيلمنامه‌ها و فيلم تا حد قابل توجهي كاسته شود و اين نظارت‌ها از حالت سليقه‌اي در آيد. اميدوارم فضا به سمت يك نوع آزادي مورد انتظار آحاد ملت سوق پيدا كند. ضمن اينكه چنانكه در بخش اقتصاد هم انتظار دارم كه بخش خصوصي تقويت شود، در سينما هم معتقدم بايد اين اتفاق بيفتد. 

حسين شهابي با اشاره به اين نكته كه حرفم را به عنوان يك هنرمند صادقانه مي‌زنم، به «باني فيلم» گفت: به نظرم آنقدر رفتار دولت دهم در حوزه سينما آشكار و عريان بود كه چيزي بر كسي پوشيده نمانده و حتي حاميان خود دولت دهم هم نمي‌توانند از آن طرفداري كنند.

وي در ادامه افزود: مطمئنم كه دولت آقاي روحاني دولت خوبي خواهد بود. به اين دليل كه ديگر از ايني كه هست بدتر نمي‌تواند بشود. يعني آسيب‌هايي كه ما طي اين 8 ساله خورديم به اندازه تمام دوره 33 بعد از انقلاب بود. اميدوارم در دولت يازدهم تمام اين مشكلاتي كه در حوزه‌هاي مختلف مردم با آن درگيرند حل شود و واقعاً آرزو مي‌كنم با همدلي و حمايت يكديگر شاهد روزهاي خوبي در عرصه سينما باشيم.

كارگردان «روز روشن»‌بيان داشت: احتمال مي‌دهم كه در دولت جديد مشكلات به تدريج حل شود و هنرمندان و فرهنگيان نفسي به آسودگي بكشند.

شهابي راهكارش را براي دولت جديد اينگونه بيان كرد: به نظرم بايد هر صنفي را به دست اهلش سپرد. يعني سينما بايد دست متخصصان سينما باشد. مطبوعات بايد دست متخصصانش باشد و... آزادي بيان، آزادي مطبوعات و رسانه‌ها مي‌تواند به رشد و پيشرفت منجر شود. هر چه رقابت سالم‌تر و فضا آزادتر باشد، مي‌توان بيشتر به موفقيت نزديك شد. به عنوان مثال اگر ايراد فيلم من را نتوانند بگيرند، منه فيلمساز نمي‌توانم پيشرفت كنم. اين همان اتفاقي است كه در دولت نهم و دهم افتاد. در كل معتقدم كه هنرمندان بايد آزادي و امنيت شغلي داشته باشند. كافي است كه بخش خصوصي سينما را آزاد بگذارند، در آنصورت خود سينما خودش را رشد مي‌دهد. اگر دولت تصدي‌گري‌هاي بي‌مورد و سانسورهاي بي‌دليل را بردارد، سينما هيچ نيازي به حمايت دولت ندارد. تنها درخواستي كه هنرمندان از رئيس جمهور آينده دارند اين است كه آزادشان بگذارند، سانسورشان نكنند، آزارشان ندهند و... . 

گروه سينماي ايران - نامزدهاي يازدهمين دوره رياست جمهوري در مناظره فرهنگي اجتماعي ديدگاه‌هاي خود درخصوص سينما را نيز بيان كرد. عارف و روحاني از بسته شدن خانه سينما انتقاد كردند. سعيد جليلي فيلم «تنهاي تنهاي تنها» را موثرتر از مذاكرات هسته‌اي خود دانست و قاليباف هم به حمايت شهرداري از خانه سينما اشاره كرد.

 

محمد رضا عارف کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با تاکید بر ضرورت استفاده از دیپلماسی فرهنگی برای تقویت روابط با جهان ، از عدم بهره گیری کشور از فرصت جایزه اسکار اصغر فرهادی انتقاد کرد.

در بخشی از مناظره فرهنگی اجتماعی 8 کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری که از شبکه یک سیما پخش شد محمدرضا عارف یکی از کاندیداها با اشاره به اظهارات سعید جلیلی در این مناظره که فیلم آرگو را مصداق استفاده سیاسی دولت آمریکا از فرهنگ خوانده بود گفت : استفاده از فرصتها در فرهنگ عنصر کلیدی است . من باید به جایزه اسکار اصغر فرهادی اشاره کنم که متاسفانه نتوانستیم از این فرصت حداکثر استفاده را کنیم البته فرهادی در هنگام دریافت جایزه پیام صلح ما را فرستاد.

عارف تاکید کرد: باید از دیپلماسی فرهنگی برای تقویت روابطمان استفاده کنیم.

سعید جلیلی نيز در مناظره فرهنگی با اشاره به تاثیر سینما عنوان کرد که در آستانه سفر به آبماتی یک جوان بوشهری را دیدم که با ساخت یک فیلم سینمایی بهتر از من از حقوق هسته‌‌ای کشورمان دفاع کرده بود.

به گزارش مهر، سعید جلیلی یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در مناظره فرهنگی درباره تاثیر ساخت فیلم در جامعه عنوان کرد: هالیوود با ساخت فیلم های «آرگو»، «سی دقیقه نیمه شب» و «لینکلن» توانست سیاست‌های خود را نشان دهد.

دبیر شورای امینت ملی تاکید کرد: رئیس جمهور باید بتواند از ظرفیت های هنری استفاده و به آن توجه کند چون بسیار تاثیرگذار است.

وی همچنین با اشاره به تاثیر فیلم های سینمای ایران در جهان افزود: یک جوان بوشهری 30 ساله توانست با ساختن فیلم «تنهای تنها تنها» بهتر از من از حقوق هسته ای دفاع کند. سریال ها و فیلم هایی چون «حضرت یوسف (ع)»، «حضرت مریم(س)» و «رنگ خدا» توانستند راه خودشان را در جهان باز کنند.

جلیلی از جمله نامزدهایی بود که تا این لحظه به طور مصداقی با اشاره به عناوین فیلم‌ها درباره سینما صحبت کرد.

محمد غرضی ديگر نامزد دوره یازدهم ریاست جمهوری عنوان کرد: سینما و دیگر رسانه ها باید صاحب تشکل‌های مردم‌نهاد شوند. به گزارش مهر، سید محمد غرضی در بخشی از صحبت‌هایش در مناظره فرهنگی درباره رئوس برنامه های فرهنگی‌اش گفت: تمام صاحبان مراکزی همچون سینما و رسانه‌های دیگر باید یک تشکل مردم‌نهاد مناسب تاسیس کنند و در آن روابط خود را با جامعه تعریف و تعاملشان را با دولت مشخص کنند.

وی افزود: فرهنگ بخشی نیست که فکر کنیم می توان از طریق حکومت بخشی آن را اداره کنیم. هنر وقتی موفق می شود که ارتقا فرهنگی پیدا کند. باید بدانیم که هنر زیر سلطه فرهنگ است.

غرضی ادامه داد: اگر بخواهیم فیلم‌ها را به جامعه تزریق کنیم، می شود زمان مشروطه و رضا خان و محکوم به شکست است.

محمدباقر قالیباف در مناظره فرهنگی با اشاره به تغییر عملکرد شهرداری از یک نهاد صرفا خدماتی به یک نهاد فرهنگی و اجتماعی گفت: شهرداری تهران بیشترین حمایت را از خانه هنرمندان و خانه سینما دارد.

قالیباف نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در مناظره فرهنگی و اجتماعی انتخابات ریاست جمهوری توجه به منزلت انسانی را امری بسیار مهم دانست و در این راه سرمایه اصلی دولت را نیروی انسانی، مساجد، حوزه‌های علمی و هنرمندان اعلام کرد. وی در بخشی از سخنانش که پاسخ به نقد نامزدهای دیگر نسبت به برنامه‌های خود بود یادآور شد: ما در شهرداری به مردم احترام گذاشته و اگر پلی می سازیم یا پیاده رویی را بازسازی می کنیم زمان پایان کار و پروژه را اعلام می کنیم.

وی همچنین یادآور شد: ما با برنامه ریزی و عملکردی که داشتیم شهرداری را از یک نهاد صرفا خدماتی به نهاد فرهنگی و اجتماعی تبدیل کردیم. شهرداری در حال حاضر بیشترین حمایت را از خانه هنرمندان ایران و خانه سینما دارد.

محسن رضایی یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در مناظره فرهنگی که هم اکنون در حال پخش است، تاکید کرد: باید مدیریت فرهنگ و سینما را به دست فرهنگیان بسپاریم.

  رضایی گفت: رفتار دولتمردان با فرهنگ و هنر نامناسب است. اصولا دولت ها  در سینما و فرهنگ و ورزش چه می خواهند؟

وی افزود: چرا تا چیزی گل می کند آنها دخالت می کنند و وضع را بدتر می کنند؟ باید فرهنگ و سینما را به فرهنگیان بدهیم.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در نخستین سخنان خود در این مناظره فرهنگی به کلیت مباحث و فضای فرهنگی پرداخت و از بین هنرها به سینما در قالب این دو جمله اشاره کرد. البته وی در بخش دیگر صحبت‌هایش به بحث معماری اسلامی پرداخت.

محسن رضایی همچنین در این مناظره فرهنگی گفت: معماری اسلامی ایرانی از کشور رخت بربسته است.

محمدرضا عارف در صحبت‌های خود درباره وضعیت فرهنگی تاکید کرد که باید به فیلمسازان اعتماد کرد تا بتوانند بدون ترس و دلهره به خلق اثر بپردازند.

عارف در میان صحبت‌های خود در مناظره فرهنگی که در حال پخش از شبکه یک سیما است چندین بار به تعطیلی خانه سینما اشاره و همچنین به رفع موانع جلوگیری از نمایش فیلم ها تاکید کرد.

وی در همین زمینه توضیح داد: ما در منطقه بالاترین میزان تولید فیلم را داریم. این حق اهالی فرهنگ و هنر است که فعالیت خود را به راحتی در کشور انجام دهند نباید به حق فعالیت آنها به عنوان یک امتیازی که به آنها واگذار شده است، نگاه کرد. جلوگیری از نمایش فیلم ها و بحث تعطیلی خانه سینما از جمله مشکلاتی است که در اثر همین نگاه ایجاد شده است.

 محمدرضا عارف از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در مناظره فرهنگی در نقد و بررسی صحبت‌های حجت الاسلام حسن روحانی دیگر نامزد انتخابات درباره تمرکززدایی از فعالیت های فرهنگی با اشاره به مساله تعطیلی خانه سینما گفت: فعالیت فرهنگی هنری یک حق است نه یک امتیاز ولی از آنجا که این امر به عنوان حق هنرمندان تلقی نمی‌شود اختلاف‌هایی چون اختلاف وزارت ارشاد با خانه سینما به تعطیلی این نهاد صنفی منجر شد.

وی افزود: باید تلاش شود نهادهای صنفی بتوانند در چارچوب قانون فعالیت کنند.

همچنین روحانی نیز در تایید صحبت‌های عارف تاکید کرد: باید نظام‌های صنفی تشکل رسمی داشته باشند. از این رو قانون باید شفاف باشد تا نهادها بتوانند فعالیت خود را ادامه دهند.

عارف ادامه داد: ما باید به اهالی فرهنگ و هنر اعتماد کنیم. وقتی ما به هنرمندان و فیلمسازان پروانه می دهیم باید بتوانند به راحتی خلق اثر کنند. متاسفانه تعداد تولید فیلم ها در حد ظرفیت کشور نیست چراکه کارگردانان ما برای خلق اثر ترس و دلهره دارند. باید قوانین شفاف توسط خبره ها در قالب نظام صنفی تدوین و اجرایی شود.

وی در پایان تاکید کرد: با این رویکرد جدید قطعا می‌توانیم خلق اثر کنیم. چرا باید یک فیلم به دلیل 5 درصد اختلاف نظر اجازه نمایش ندهیم؟ با این شرایط جوانان ما به کجا می روند. آیا مخاطب فیلم های خارجی و شبکه‌های ماهواره ای نخواهند شد؟